Frankenstein & Eliza – Κριτική θεάτρου
Η παράσταση Frankenstein & Eliza πραγματεύεται ένα επίκαιρο θέμα, την τεχνητή νοημοσύνη και τα ηθικά διλήμματα που τη συνοδεύουν. Αν και βασίζεται στο κλασικό μυθιστόρημα Φρανκενστάιν της Mary Shelley, διαδραματίζεται στο σημερινό τεχνολογικό κόσμο, δίνοντάς μια νέα διάσταση στην τεχνολογία που με έκανε να σκεφτώ το πώς επηρεάζει τη ζωή μας.
Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΜΑΤΙΑ
Ένα από τα θετικά στοιχεία ήταν οι ερμηνείες των αντρικών ρόλων, σε αντίθεση με τις ερμηνείες των γυναικείων ρόλων που τις βρήκα αδύναμες. Επίσης η Eliza, η μηχανή τεχνητής νοημοσύνης αποδίδεται με έναν τρόπο που την έκανε να μοιάζει σχεδόν ανθρώπινη και ήταν ένα στοιχείο που μου άρεσε.
Οι συγκρούσεις ανάμεσα στους ανθρώπους και τη μηχανή, οι προσπάθειες να εξερευνήσουν οι πρωταγωνιστές τα όρια της επιστήμης και της ηθικής, αλλά και οι προσωπικές σχέσεις που δοκιμάστηκαν, αποδόθηκαν με ρεαλισμό.
Τα κουστούμια και η μουσική συνέβαλαν καθοριστικά στη δημιουργία μιας ιδιαίτερης ατμόσφαιρας. Οι επιλογές στην ενδυματολογία φανέρωναν έναν συνδυασμό κλασικού και μοντέρνου, ενώ η μουσική προσέδιδε ένταση και συναίσθημα σε καθοριστικές σκηνές για την εξέλιξη της πλοκής.
Όσον αφορά τη σκηνοθεσία, αν και καλή, μου φάνηκε ότι δεν έδωσε το κάτι παραπάνω που θα μπορούσε να απογειώσει την παράσταση. Ορισμένες σκηνές, αν και καλοσχεδιασμένες, έμοιαζαν να στερούνται της έντασης που απαιτούσαν. Ενώ η ιδέα να μεταφερθεί η ιστορία στον σημερινό κόσμο της τεχνολογίας ήταν εξαιρετική, αισθάνθηκα ότι υπήρχαν στιγμές που η παράσταση δεν εκμεταλλεύτηκε πλήρως τις δυνατότητές του κειμένου.
Η μεταφορά του “τέρατος” της Shelley σε μια μηχανή τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να είναι περισσότερη εύστοχη, ειδικά σε μια εποχή όπου η τεχνολογία έχει διεισδύσει σε κάθε πτυχή της ζωής μας, έτσι ώστε να καταφέρει να αναδείξει τα ζητήματα της ηθικής, τα όρια της επιστήμης, αλλά και το ρόλο της τεχνολογίας στην κοινωνία. Πώς ορίζεται η ηθική σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει; Μπορεί μια μηχανή να έχει συναισθήματα; Τι σημαίνει, τελικά, να είμαστε άνθρωποι; Πού βρίσκονται τα όρια μεταξύ δημιουργού και δημιουργήματος;
Η Eliza δεν ήταν απλώς μια ψυχρή απεικόνιση τεχνολογίας, αλλά ένας χαρακτήρας που προσπαθούσε να κατανοήσει τον κόσμο γύρω της. Οι προσπάθειές της να βρει τη θέση της σε έναν κόσμο γεμάτο προκαταλήψεις και φόβο ήταν καθρέφτης της ανθρώπινης εμπειρίας. Το κείμενο εστιάζει, όμως, μονόπλευρα στο συναίσθημα του έρωτα αφήνοντας απ’ έξω τα υπόλοιπα ανθρώπινα συναισθήματα και το πώς θα μπορούσε να επηρεάσει η τεχνητή νοημοσύνη την κοινωνία.
Συνολικά, η παράσταση κατάφερε να με προβληματίσει σχετικά με το ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης αν και θα μπορούσε να είναι αρκετά καλύτερη όσον αφορά τη σκηνοθεσία και το κείμενο, καθώς το θέμα με το οποίο καταπιάνεται είναι σύγχρονο και επίκαιρο και δεν έχει ακόμα κορεστεί.
Πληροφορίες παράστασης
Κείμενο: Έρι Κύργια
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Τάρλοου
Σκηνικά – Κοστούμια: Πάρις Μέξης
Πρωτότυπη μουσική σύνθεση: GarySalomon
Επιμέλεια κίνησης: Μαρκέλλα Μανωλιάδη
Σχεδιασμός φωτισμών: Αλέκος Αναστασίου
Σχεδιασμός βίντεο: Χρήστος Συμεωνίδης
Βοηθοί σκηνοθέτη: Δήμητρα Κουτσοκώστα, Αρίστη Τσέλου
Βοηθός σκηνογράφου: Έμιλυ Κουκουτσάκη
Βοηθός κινησιολόγου: Δημήτρης Μυτιληναίος
Φωτογραφίες: Μαρίζα Καψαμπέλη
Σχεδιασμός κομμώσεων: Χρόνης Τζήμος
Σχεδιασμός μακιγιάζ: OlgaFaleichyk
Διανομή (αλφαβητικά): Ανρί Κλερβάλ: Ιερώνυμος Καλετσάνος, Ρόμπερτ – Σερβιτόρος: Γιώργος Μπινιάρης, Μέρι: Μαρία Πανουργιά, Βίκτορ Φράνκενσταϊν: Γιάννης Στάνκογλου, Ελίζαμπεθ: Χριστίνα Στεφανίδη, Καθηγητής Κρέμπε: Γιώργος Συμεωνίδης
