Το κιβώτιο – Κριτική θεάτρου
Η παράσταση Το Κιβώτιο, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Άρη Αλεξάνδρου, αφηγείται την ιστορία ενός αντάρτη κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου. Ο πρωταγωνιστής είναι ο μοναδικός επιζών μιας αποστολής που ανατέθηκε σε μια ομάδα μαχητών: να μεταφέρουν ένα κιβώτιο σε μια απελευθερωμένη πόλη.
Καθώς όμως η αποστολή προχωρά, τα μέλη της ομάδας πεθαίνουν το ένα μετά το άλλο, αφήνοντας τον αφηγητή να συνεχίζει μόνος του, με μόνο του χρέος να προστατεύσει το μυστηριώδες φορτίο. Όταν τελικά φτάνει στον προορισμό του, έρχεται αντιμέτωπος με μια οδυνηρή αλήθεια. Αυτή η αποκάλυψη θέτει θεμελιώδη ερωτήματα για το νόημα της αποστολής, την πίστη στα ιδανικά και την ίδια τη φύση της εξουσίας και της ιδεολογίας.

Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΜΑΤΙΑ
Μια παράσταση που κατάφερε να με προβληματίσει και να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι το τέλος. Παρότι το έργο διαδραματίζεται την περίοδο του εμφυλίου πολέμου, η θεματολογία του δεν περιορίζεται μόνο σε εκείνη την ιστορική στιγμή. Αντίθετα, επεκτείνεται σε ευρύτερα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα, κάνοντας μας να αναρωτηθούμε για την τυφλή πίστη σε οποιοδήποτε πολιτικό σύστημα και για το αν αξίζει να θυσιάζουμε ακόμα και τη ζωή μας για ένα ιδανικό που ίσως να μην ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Η ιστορία ακολουθεί έναν αγωνιστή που έχει αναλάβει να μεταφέρει ένα μυστηριώδες κιβώτιο σε μια αποστολή που σταδιακά αποκτά όλο και πιο παράλογες διαστάσεις. Ο πρωταγωνιστής παραμένει ο μόνος επιζών και, μέσα από την αφήγησή του, ξεδιπλώνεται ένα παιχνίδι μεταξύ πραγματικότητας και αυταπάτης. Η αγωνία δεν δημιουργείται μόνο από τα γεγονότα που αφηγείται, αλλά και από τις αμφιβολίες που γεννιούνται γύρω από το περιεχόμενο του κιβωτίου και το τι πραγματικά συμβαίνει.
Παρότι η παράσταση βασίζεται σε ένα βιβλίο που γράφτηκε πριν από δεκαετίες, παραμένει ακόμα επίκαιρη. Τα ερωτήματα που θέτει αφορούν κάθε εποχή:
Πόσο μακριά μπορεί να μας οδηγήσει η αφοσίωση σε ένα σύστημα;
Μπορούμε να διατηρήσουμε την κριτική μας σκέψη όταν είμαστε απόλυτα δοσμένοι σε έναν σκοπό;
Υπάρχουν στιγμές που η ίδια η αλήθεια γίνεται άπιαστη και κατασκευασμένη από αυτούς που κατέχουν την εξουσία;
Αυτές είναι μερικές από τις σκέψεις με απασχόλησαν καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης. Το γεγονός ότι δεν έχω διαβάσει το βιβλίο με έκανε να την παρακολουθήσω χωρίς προσδοκίες. Το είδα ως ένα έργο που δεν δίνει απαντήσεις αλλά εγείρει ερωτήματα – ένα έργο που προκαλεί σκέψη και αμφισβήτηση.
Η σκηνοθετική προσέγγιση ήταν λιτή όπως και τα σκηνικά, κάτι που ταίριαζε στο πνεύμα της παράστασης.
Η ερμηνεία του πρωταγωνιστή ήταν πολύ δυνατή. Ένας μονόλογος είναι πάντα απαιτητικός αλλά ο Φώτης Μακρής κατάφερε να μεταδώσει όχι μόνο την ιστορία, αλλά και όλη την αγωνία του χαρακτήρα.
Ένα από τα στοιχεία που μου άρεσε ιδιαίτερα ήταν το πώς το έργο αφήνει στον θεατή την απόφαση για το ποια είναι η αλήθεια σχετικά με το περιεχόμενο του κιβωτίου. Δεν σου δίνει μια ξεκάθαρη απάντηση – και αυτό είναι που το κάνει ακόμα πιο δυνατό και ενδιαφέρον.
Το ανοιχτό τέλος δεν είναι απλώς ένας τρόπος αφήγησης. Είναι μια υπενθύμιση ότι η αλήθεια είναι συχνά πιο περίπλοκη απ’ ό,τι φαίνεται. Όπως ο πρωταγωνιστής παρασύρεται από την ιδέα ενός σκοπού που ίσως να μην είναι αυτό που φανταζόταν, έτσι κι εμείς καλούμαστε να αναρωτηθούμε αν αυτά που πιστεύουμε είναι αληθινά ή αν είναι απλώς κατασκευάσματα μιας αφήγησης που έχουμε αποδεχτεί ως δεδομένη.
Αν και η ιστορία διαδραματίζεται σε μια συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, τα μηνύματά της είναι παγκόσμια και διαχρονικά. Η σκηνοθεσία, η ερμηνεία και η συνολική ατμόσφαιρα δημιουργούν ένα πολύ καλό τελικό αποτέλεσμα.
Πληροφορίες παράστασης
Δραματουργική επεξεργασία – Σκηνοθεσία: Φώτης Μακρής, Κλεοπάτρα Τολόγκου
Σκηνογραφία: Διονύσης Μανουσάκης
Μουσική: Γιώργος Νινιός
Παίζει ο Φώτης Μακρής